نقد و بررسی مادربرد ASRock Z790 Pro RS
مادربرد ASRock Z790 Pro RS یکی از محصولات میان‌رده و در عین حال قدرتمند شرکت ASRock است که با هدف پشتیبانی از پردازنده‌های نسل دوازدهم، سیزدهم و چهاردهم اینتل طراحی شده است. این مادربرد با بهره‌مندی از چیپست Z790 و سوکت LGA1700، امکانات مناسبی را برای کاربران حرفه‌ای، گیمرها و علاقه‌مندان به اورکلاکینگ فراهم می‌کند. در این مقاله به بررسی جامع ویژگی‌ها، عملکرد، نقاط قوت و ضعف این مادربرد می‌پردازیم.
طراحی و ساختار فنی
ASRock Z790 Pro RS از فرم فاکتور ATX بهره می‌برد و با ابعاد استاندارد 30.5 در 24.4 سانتی‌متر، فضای کافی برای نصب قطعات مختلف را فراهم می‌کند. طراحی مدار تغذیه این مادربرد به صورت 14+1+1 فاز است که با استفاده از فناوری Dr.MOS و توان 50 آمپر برای هر فاز، پایداری و توان کافی برای پردازنده‌های پرقدرت و اورکلاکینگ را تضمین می‌کند. همچنین استفاده از PCB شش لایه و 2 اونس مس در ساخت مادربرد، به بهبود انتقال حرارت و کاهش نویز الکتریکی کمک می‌کند.
حافظه و ذخیره‌سازی
این مادربرد از چهار اسلات حافظه DDR4 پشتیبانی می‌کند که امکان نصب حداکثر 128 گیگابایت رم با فرکانس اورکلاک شده تا 5333 مگاهرتز را فراهم می‌آورد. پشتیبانی از پروفایل‌های XMP 2.0 نیز به کاربران اجازه می‌دهد به راحتی تنظیمات حافظه را بهینه کنند. در بخش ذخیره‌سازی، چهار اسلات M.2 PCIe 4.0 x4 و هشت کانکتور SATA 6.0 گیگابیت بر ثانیه تعبیه شده است که امکان نصب انواع حافظه‌های پرسرعت NVMe و هارددیسک‌های سنتی را به صورت همزمان فراهم می‌کند.
گرافیک و توسعه
ASRock Z790 Pro RS دارای یک اسلات PCIe 5.0 x16 است که امکان استفاده از جدیدترین کارت‌های گرافیک را با پهنای باند بالا فراهم می‌کند. علاوه بر این، یک اسلات PCIe 4.0 x16 (با پهنای باند x4) و دو اسلات PCIe 3.0 x1 برای نصب کارت‌های توسعه دیگر در نظر گرفته شده است. خروجی‌های تصویری شامل HDMI 2.1، DisplayPort 1.4 و eDP است که امکان اتصال چندین نمایشگر با رزولوشن‌های بالا را فراهم می‌کند.
اتصالات و امکانات جانبی
در بخش اتصالات، این مادربرد از یک پورت USB 3.2 Gen2x2 Type-C در پنل جلویی و ترکیبی از پورت‌های USB 3.2 Gen2 Type-A و Type-C در پنل پشتی بهره می‌برد. همچنین 6 پورت USB 3.2 Gen1 و 8 پورت USB 2.0 برای اتصال انواع دستگاه‌ها در دسترس است. کارت شبکه 2.5 گیگابیتی Realtek RTL8125BG با پشتیبانی از نرم‌افزار Dragon LAN، سرعت و پایداری مناسبی در شبکه ارائه می‌دهد. نکته قابل توجه، عدم وجود ماژول وای‌فای داخلی است که برای استفاده از این قابلیت نیاز به خرید جداگانه ماژول و آنتن خواهید داشت.
صدا و نورپردازی
مادربرد از چیپست صوتی Realtek ALC897 با پشتیبانی از صدای 7.1 کاناله بهره می‌برد و فناوری Nahimic Audio کیفیت صدای مناسبی را برای بازی و محتوای چندرسانه‌ای ارائه می‌دهد. در زمینه نورپردازی، پشتیبانی از نرم‌افزار ASRock Polychrome SYNC و وجود چند هدر RGB و ARGB امکان هماهنگی و شخصی‌سازی نورپردازی سیستم را فراهم می‌کند، هرچند که نسبت به برخی رقبا گزینه‌های RGB کمتری دارد.
عملکرد و اورکلاکینگ
با توجه به طراحی مدار تغذیه قوی و پشتیبانی از فناوری‌های جدید اینتل مانند Turbo Boost Max 3.0، Thermal Velocity Boost و Adaptive Boost Technology، این مادربرد توانایی خوبی در حفظ پایداری و ارائه عملکرد بالا حتی در شرایط اورکلاکینگ دارد. همچنین پشتیبانی از پروفایل‌های حافظه XMP و EXPO به بهینه‌سازی عملکرد رم کمک می‌کند. سیستم خنک‌کننده با هیتسینک‌های بزرگ و طراحی PCB شش لایه، به کنترل دمای قطعات حیاتی کمک می‌کند.
نقاط قوت و ضعف
- پشتیبانی از پردازنده‌های نسل 12، 13 و 14 اینتل با سوکت LGA1700
- طراحی مدار تغذیه 14+1+1 فاز با فناوری Dr.MOS و توان 50 آمپر
- چهار اسلات M.2 PCIe 4.0 و هشت کانکتور SATA برای ذخیره‌سازی گسترده
- پشتیبانی از PCIe 5.0 برای کارت گرافیک‌های نسل جدید
- کارت شبکه 2.5 گیگابیتی با نرم‌افزار مدیریت شبکه Dragon LAN
- پشتیبانی از نورپردازی RGB با نرم‌افزار Polychrome SYNC
- عدم وجود ماژول وای‌فای داخلی
- محدودیت در تعداد پورت‌های USB 3.2 Gen2 نسبت به برخی رقبا
- هیتسینک فقط برای یکی از اسلات‌های M.2 تعبیه شده است
در جمع‌بندی، مادربرد ASRock Z790 Pro RS یک گزینه مناسب برای کاربرانی است که به دنبال مادربردی با امکانات کامل، پشتیبانی از پردازنده‌های جدید اینتل و قابلیت‌های اورکلاکینگ هستند، اما نمی‌خواهند هزینه زیادی صرف کنند. این مادربرد با ارائه ترکیبی از عملکرد پایدار، امکانات متنوع و قیمت رقابتی، می‌تواند نیازهای گیمرها و کاربران حرفه‌ای را به خوبی برآورده کند. البته نبود وای‌فای داخلی و محدودیت‌های جزئی در بخش نورپردازی و پورت‌ها ممکن است برای برخی کاربران نکته منفی محسوب شود. در نهایت، اگر به دنبال مادربردی با کیفیت ساخت خوب و قابلیت‌های مدرن هستید، ASRock Z790 Pro RS گزینه‌ای ارزشمند برای بررسی است.