نقد و بررسی جامع پژو 301: سدان اقتصادی برای بازار ایران
پژو 301 به عنوان یک سدان کامپکت اقتصادی، از سال 2012 وارد عرصه خودروسازی شد و با هدف بازارهای نوظهور مانند خاورمیانه و آفریقا طراحی گردید. این خودرو که توسط گروه پژو-سیتروئن تولید می‌شود، در ایران با چالش‌های تحریم‌ها روبرو بوده و هرچند برنامه‌ریزی برای مونتاژ آن توسط ایران‌خودرو وجود داشت، اما به دلیل بازگشت تحریم‌ها، تولید داخلی آن متوقف شد و تنها نسخه‌های وارداتی محدود به بازار عرضه گردید. در این نقد و بررسی پژو 301، به مشخصات فنی، طراحی، امکانات، ایمنی و مقایسه با رقبا می‌پردازیم تا تصویری واقع‌بینانه از این محصول ارائه دهیم.
تاریخچه و حضور پژو 301 در ایران
پژو به عنوان یکی از قدیمی‌ترین خودروسازان جهان، از سال 1810 فعالیت خود را آغاز کرد و از 1889 وارد صنعت خودرو شد. در ایران، همکاری پژو با ایران‌خودرو از دهه 1360 شمسی شروع شد و مدل‌هایی مانند 404، 504، 405، 206 و پارس تولید گردید. پس از قطع همکاری در 2012 به دلیل تحریم‌ها، با توافق برجام در 2016، شرکت مشترک ایکاپ تأسیس شد و مدل‌هایی مانند 2008 و 508 تولید گردید. پژو 301 نیز قرار بود به عنوان سدان اقتصادی وارد خط تولید شود، اما با خروج مجدد از بازار، تنها نمونه‌های وارداتی با موتور EC5 به ایران رسیدند. این خودرو بر پایه پلتفرم PF1 ساخته شده و تارا ایران‌خودرو نیز از همین پایه الهام گرفته است.
طراحی ظاهری و داخلی پژو 301
طراحی خارجی پژو 301 ساده و کاربردی است، بدون پیچیدگی‌های مدرن. در نسخه فیس‌لیفت 2016، جلوپنجره کوچک‌تر و عریض‌تر شده، لوگوی پژو به جلوپنجره منتقل گردیده و چراغ‌های LED روز روشن اضافه شده است. سپر جلو حجیم‌تر، خطوط عضلانی روی کاپوت و انحنای چراغ‌ها، ظاهری تهاجمی‌تر ایجاد کرده، اما همچنان از نظر زیبایی‌شناسی، با سدان‌های کره‌ای یا ژاپنی فاصله دارد. نمای جانبی با خطوط مستقیم و قوس چرخ‌ها، ساده به نظر می‌رسد و عقب خودرو با چراغ‌های سه‌بعدی کشیده، بهبود یافته اما نه چشمگیر.
داخل کابین، طراحی مینیمال و مدرن اما با کیفیت مواد متوسط حاکم است. داشبورد مسطح با برآمدگی برای کلاستر آنالوگ، غربیلک فرمان اسپرت تخت‌پایین و نمایشگر لمسی 7 اینچی در کنسول میانی، فضایی کاربردی فراهم می‌کند. فضای عقب برای سدان کامپکت مناسب است، اما جای‌گذاری اشیا محدود و پلاستیک‌های سخت، حس لوکس بودن را القا نمی‌کند. صندوق عقب 640 لیتری (قابل افزایش به 1330 لیتر) برای خانواده‌ها کافی است، هرچند در مقایسه با رقبا، متوسط ارزیابی می‌شود.
مشخصات فنی پژو 301
پژو 301 با موتورهای بنزینی 1.2 لیتری (82 اسب‌بخار، 118 نیوتن‌متر) و 1.6 لیتری (113-114 اسب‌بخار، 149-150 نیوتن‌متر) عرضه می‌شود. در بازار ایران، نسخه 1.6 لیتری EC5 با 16 سوپاپ، قدرت 114 اسب‌بخار در 6050 دور و گشتاور 150 نیوتن‌متر در 4000 دور، جعبه‌دنده 6 سرعته اتوماتیک آیسین و انتقال به چرخ‌های جلو دارد. شتاب 0 تا 100 کیلومتر حدود 11.5 تا 12.1 ثانیه، حداکثر سرعت 180-188 کیلومتر بر ساعت و مصرف ترکیبی 6.6-7.3 لیتر در 100 کیلومتر است. تعلیق جلو مک‌فرسون و عقب نیمه‌مستقل با فنر پیچشی، سواری نرم اما نه اسپرت ارائه می‌دهد. ترمزهای دیسکی جلو و کاسه‌ای عقب، عملکرد استانداردی دارند، اما در سرعت‌های بالا، پایداری متوسط است.
امکانات رفاهی و ایمنی پژو 301
از نظر رفاهی، پژو 301 امکانات پایه‌ای مانند کروز کنترل، محدودکننده سرعت، نمایشگر لمسی 7 اینچی با پشتیبانی USB/AUX/بلوتوث، Apple CarPlay، Android Auto و MirrorLink، سیستم تهویه دیجیتال، گرمکن آینه‌ها، فرمان برقی و سنسور پارک عقب دارد. در نسخه‌های وارداتی ایران، شش کیسه هوا، ESP، ABS، EBA و ISOFIX تعبیه شده، اما فقدان سانروف، دوربین عقب و مالتی‌مدیا پیشرفته، آن را از رقبا عقب نگه می‌دارد.
در ایمنی، امتیاز 3 ستاره از Euro NCAP در 2014 (71% حفاظت بزرگسالان، 75% کودکان، 54% عابران، 33% سیستم‌های کمکی) نشان‌دهنده عملکرد متوسط است. کیسه‌های هوای جلو و جانبی، کمربندهای سه‌نقطه‌ای عقب و ترمز اضطراری، ایمنی قابل قبولی برای کلاس خود فراهم می‌کنند، اما در برابر تصادفات شدید، ضعیف عمل می‌کند.
تجربه رانندگی و کیفیت ساخت
پژو 301 در رانندگی شهری نرم و پایدار است، با چسبندگی خوب در پیچ‌ها و جذب ناهمواری‌ها توسط تعلیق. موتور 1.6 لیتری پر سر و صدا و کند است، به ویژه در سبقت‌ها، و جعبه‌دنده اتوماتیک گاه تاخیر دارد. کیفیت ساخت متوسط، با اشتراکات فنی بالا با دیگر پژوها (مانند TU5 ارتقایافته)، تعمیرات را آسان می‌کند، اما پلاستیک‌های کابین و عایق‌بندی صوتی ضعیف، در بلندمدت مشکل‌ساز می‌شود. خدمات پس از فروش توسط ایران‌خودرو گسترده است، اما قطعات یدکی محدود به دلیل واردات کم، چالش‌برانگیز است.
مقایسه با رقبا در بازار ایران
در بازار ایران، پژو 301 با دنا پلاس (115 اسب، مصرف 7.7)، سراتو 1600 (124 اسب، 6.4 لیتر)، برلیانس H330 (103 اسب، 6.4)، جک J5 (111 اسب)، بسترن B50F (142 اسب)، ام‌وی‌ام 550 (139 اسب) و آریزو 5 (116 اسب) رقابت می‌کند. پژو 301 در مصرف سوخت و فضای صندوق (640 لیتر) برتری دارد، اما در قدرت، امکانات و کیفیت، از سراتو و چینی‌های مجهزتر عقب است. وزن سبک 1115-1190 کیلوگرمی آن، چابکی می‌دهد، اما بازار دست‌دوم ضعیف به دلیل واردات محدود، ریسک خرید را افزایش می‌دهد.
مزایا و معایب پژو 301
- مزایا:
- سواری نرم و پایدار در شهر
- مصرف سوخت اقتصادی (6.6-7.3 لیتر ترکیبی)
- فضای جادار عقب و صندوق بزرگ (640-1330 لیتر)
- اشتراکات فنی با محصولات پژو برای تعمیر آسان
- خدمات پس از فروش گسترده توسط ایران‌خودرو
- معایب:
- کیفیت ساخت و مواد داخلی متوسط و پلاستیکی
- عملکرد موتور کند و پر سر و صدا (شتاب 11.5-12.1 ثانیه)
- امکانات رفاهی محدود (بدون سانروف و دوربین عقب)
- ایمنی متوسط (3 ستاره Euro NCAP)
- بازار دست‌دوم ضعیف و واردات محدود
در جمع‌بندی، پژو 301 خودرویی اقتصادی و کاربردی برای استفاده شهری خانواده‌ها است که با قیمت مناسب (در صورت عرضه گسترده)، گزینه‌ای منطقی در برابر رقبای چینی محسوب می‌شود. با این حال، کیفیت متوسط، امکانات پایه و چالش‌های بازار ایران، آن را برای خریداران طالب فناوری پیشرفته یا عملکرد بالا، ایده‌آل نمی‌سازد. اگر به دنبال سدانی ساده با هزینه نگهداری پایین هستید، پژو 301 قابل بررسی است، اما انتظار معجزه نداشته باشید.