مقایسه جامع کارت گرافیک‌ها: AMD RX 5500 XT (8GB) در برابر AMD RX 590 (8GB)
معرفی و جایگاه بازار
در بازاری که کارت گرافیک‌های میان‌رده برای گیمرهای 1080p و کاربرانی با بودجه محدود اهمیت زیادی دارند، دو گزینه پرطرفدار AMD RX 5500 XT (نسخه 8 گیگابایت) و AMD RX 590 (نسخه 8 گیگابایت) به طور مکرر مقایسه می‌شوند. هر دو کارت گرافیک برای اجرای بازی‌های روز در رزولوشن 1920×1080 طراحی شده‌اند، اما رویکرد معماری، مصرف انرژی و مشخصات حافظه در هر کدام متفاوت است که منجر به تفاوت در عملکرد واقعی، مصرف برق و ارزش خرید می‌شود.
مشخصات فنی کلیدی
AMD RX 5500 XT بر پایه معماری RDNA نسل اول (Navi 14) و تولید 7 نانومتری قرار دارد و اغلب در نسخه 8 گیگابایت با حافظه GDDR6 عرضه می‌شود. پهنای باس حافظه در RX 5500 XT معمولاً 128 بیت است که در ترکیب با GDDR6، پهنای باند مناسبی برای رزولوشن 1080p فراهم می‌کند. از سوی دیگر، AMD RX 590 بر پایه معماری Polaris (Polaris 30) و فرایند 12 نانومتری تولید شده و معمولاً با 8 گیگابایت حافظه GDDR5 و باس 256 بیت عرضه می‌شود که در برخی عناوینِ خاص پهنای باند و عملکرد حافظه را به نفع خود بهره‌برداری می‌کند.
عملکرد در بازی‌ها و بنچمارک‌های واقع‌گرایانه
در عمل، RX 590 معمولاً در بسیاری از عناوین قدیمی‌تر و بازی‌هایی که بیشتر به پهنای باند حافظه و عملکرد خام محاسباتی وابسته‌اند، اندکی سریع‌تر از RX 5500 XT عمل می‌کند و در برخی موارد برتری تا حدود 10 الی 20 درصد مشاهده می‌شود. با این حال، RX 5500 XT با معماری مدرن‌تر RDNA و بهینه‌سازی‌های راندمان، در بازی‌های مدرن و عناوین مبتنی بر APIهای جدید بهتر عمل می‌کند و تجربه‌ای پیوسته‌تر با مصرف انرژی کمتر ارائه می‌دهد. برای گیمینگ 1080p با تنظیمات متوسط تا بالا هر دو کارت تجربه مناسب ارائه می‌دهند، ولی انتخاب نهایی اغلب به عنوان بازی (DX11 vs DX12/Vulkan)، بهینه‌سازی درایورها و قیمت فعلی بازار بستگی دارد.
مصرف انرژی، دما و طراحی حرارتی
یکی از تفاوت‌های ملموس بین دو کارت، مصرف برق است. RX 590 به دلیل فرآیند ساخت 12 نانومتری و طراحی قدیمی‌تر، مصرف برق و حرارت بیشتری دارد و در نتیجه نیاز به یک خنک‌کننده قوی‌تر و منبع تغذیه پرتوان‌تر احساس می‌شود. بالعکس، RX 5500 XT با فرآیند 7 نانومتری و معماری RDNA راندمان انرژی بهتری دارد که منجر به افت دمای کمتر و مصرف برق کمتر در بارگذاری‌های گیمینگ واقعی می‌شود. این موضوع برای کاربران با کیس‌های کوچک یا منابع تغذیه محدود نکته‌ای مهم به شمار می‌آید.
حافظه و آینده‌نگری (VRAM و تکنولوژی)
هر دو کارت در نسخه 8 گیگابایت عرضه می‌شوند که برای اکثر عناوین 1080p کافی است، اما نوع حافظه اهمیت دارد. RX 5500 XT از GDDR6 استفاده می‌کند که به‌رغم باس 128 بیتی، در بسیاری از سناریوها پهنای باند مناسبی فراهم می‌آورد و از نظر تطابق با بازی‌های آینده و برخی بارهای کاری مدرن مزیت دارد. RX 590 با 8 گیگابایت GDDR5 و باس 256 بیتی در برخی پردازش‌های حافظه‌محور عملکرد قابل‌قبولی دارد، ولی تکنولوژی حافظه آن نسبت به GDDR6 قدیمی‌تر است و در بلندمدت ممکن است در برخی سناریوها محدودکننده شود.
قابلیت اورکلاک و پایداری
RX 590 به دلیل مصرف برق بالاتر و طراحی سیلیکون بزرگتر، پتانسیل اورکلاک خام بیشتری دارد ولی اورکلاک روی آن معمولاً با افزایش دما و مصرف برق همراه است. RX 5500 XT نیز قابلیت اورکلاک دارد اما به دلیل محدودیت‌های توان و بایوس برخی شرکت‌ها، افزایش فرکانس محدودتر و هدفمندتر خواهد بود. در کل اگر هدفتان رسیدن به فرکانس‌های بسیار بالا است، RX 590 فضای بیشتری برای تغییرات فراهم می‌کند ولی نیازمند خنک‌سازی و منبع تغذیه بهتر خواهد بود.
پشتیبانی درایور و تجربه نرم‌افزاری
RDNA به‌عنوان معماری جدیدتر از سوی AMD پشتیبانی قوی‌تری از لحاظ بهبود راندمان و به‌روزرسانی درایورها دریافت کرده است، که برای RX 5500 XT مزیت است. RX 590 نیز از درایورهای AMD بهره‌مند است اما چون معماری قدیمی‌تر Polaris است، تمرکز بیشتر توسعه‌دهندگان روی معماری‌های جدید است. در عمل هر دو کارت تجربه نرم‌افزاری قابل‌قبولی ارائه می‌دهند، اما RX 5500 XT احتمالاً به‌روزرسانی‌های بیشتری برای بهینه‌سازی در بازی‌های مدرن دریافت می‌کند.
قیمت، ارزش خرید و پیشنهادات بازار
قیمت واقعی هر دو کارت به وضعیت بازار دست‌دوم و عرضه مدل‌های کارتی تولیدکنندگان متغیر است. اگر RX 590 در بازاریابی قیمت مناسبی داشته باشد، معمولاً از نظر عملکرد خام ارزش بیشتری نسبت به هزینه ارائه می‌دهد. با این حال، اگر به دنبال مصرف برق کمتر، دمای پایین‌تر و معماری جدیدتر هستید، RX 5500 XT گزینه‌ای آینده‌نگرانه‌تر است. در نتیجه، انتخاب اقتصادی میان این دو بستگی مستقیم به قیمت فعلی و اولویت‌های کاربر (مصرف برق در برابر عملکرد خام) دارد.
کاربری ایده‌آل و سناریوهای پیشنهادی
برای گیمرهای حرفه‌ای که به فریم بالا در عناوین رقابتی (eSports) نیاز دارند، هر دو کارت می‌توانند مناسب باشند؛ RX 590 به دلیل توان محاسباتی ممکن است در عناوین قدیمی‌تر فریم بالاتری ارائه دهد، در حالی که RX 5500 XT با مصرف کمتر و عملکرد پاک‌تر در عناوین مدرن گزینه‌ای کم‌مصرف‌تر است. برای کارهای تولید محتوا سبک یا استریم 1080p هر دو کارت کافی هستند، اما برای کارهای سنگین محاسباتی و رندرینگ حرفه‌ای کارت‌های بالاتر از این دو پیشنهاد می‌شود.
جمع‌بندی و توصیه نهایی
در جمع‌بندی مقایسه کارت گرافیک AMD RX 5500 XT (8GB) و AMD RX 590 (8GB) می‌توان گفت که RX 590 در بسیاری از سناریوها عملکرد خام و فریم بیشتری ارائه می‌دهد و در صورتی که قیمت آن پایین‌تر یا رقابتی باشد، از نظر ارزش قیمتی انتخاب بهتری خواهد بود. از سوی دیگر، RX 5500 XT با معماری RDNA، مصرف برق کمتر، دمای عملیاتی پایین‌تر و حافظه GDDR6 تجربه‌ای مدرن‌تر و آینده‌نگرانه‌تر در بازی‌های 1080p فراهم می‌کند. انتخاب نهایی باید بر اساس قیمت بازار، اولویت در مصرف انرژی و نیازهای بازی یا کاربردی باشد. برای خریدی منطقی بررسی قیمت فعلی، مدل‌های مخصوص سازندگان مختلف و وضعیت گارانتی اهمیت زیادی دارد.