مقایسه جامع روغن موتور بهران رانا و بهران تکتاز: کدام برای خودروی شما مناسبتر است؟
انتخاب روغن موتور مناسب نقش حیاتی در عملکرد، دوام و مصرف سوخت خودرو دارد. در این مقاله دو محصول شناختهشدهٔ ایرانی از برند بهران — «بهران رانا» و «بهران تکتاز» — را از نظر مشخصات فنی، موارد کاربرد، مزایا، معایب و راهنمای انتخاب بررسی و مقایسه میکنیم تا بتوانید با توجه به نوع موتور و شرایط استفاده، بهترین تصمیم را بگیرید.
معرفی کلی محصولات
بهران رانا: خانوادهای از روغنهای موتور که در گریدهای متداول مانند 10W-40 و 5W-30 عرضه میشوند و شامل نسخههای تمام سنتتیک، نیمهسنتتیک و با سطوح کیفیت API نظیر SM و SN است. این محصول برای خودروهای نسبتاً مدرن (TU5، EF7 و نمونههای وارداتی همسان) طراحی شده و مدلهایی نیز برای خودروهای توربو و هیبرید معرفی شدهاند.
بهران تکتاز: روغن موتور با پایهٔ معدنی/نیمهسنتتیک در گرید SAE 20W-50 و سطح کیفی API SG/CD که بهطور سنتی برای موتورهای قدیمیتر و خودروهای با کاربری سبک (مثلاً پراید کاربراتوری، پژو RD و برخی پیشرانههای XU7) توصیه شده است. بستهبندی معمول آن کوارت و گالن فلزی ذکر شده است.
مشخصات فنی و سطح کیفی
بهران رانا: موجود در گریدهای 5W-30 (تمام سنتتیک، API SN)، 10W-40 (SM/CF یا SN در نسخههای جدید) و 20W-50 (برای موتورهای قدیمیتر با API SM یا SL). برخی نسخهها دارای تأییدیهها و سازگاریهای ACEA و سازندگان خودروهای مطرح هستند و برای موتورهای توربو نیز نسخهٔ سوپر رانا پلاس 10W-40 SN PLUS ارائه شده است.
بهران تکتاز: گرید اصلی 20W-50 با سطح کیفی API SG/CD. فرمولاسیون مبتنی بر پایهٔ معدنی یا نیمهپایه بوده و تمرکز بر محافظت در موتورهای قدیمیتر و موتورهای کاربراتوری دارد. مشخصات افزودنی و شاخص TBN یا تأییدیههای پیشرفته در مستندات ارسالی برای تکتاز ذکر نشده است.
کاربرد پیشنهادی و سازگاری با خودروها
بهران رانا: مناسب برای طیف وسیعی از خودروهای سواری داخلی و خارجی با موتورهای مدرنتر مانند مزدا3، هیوندا النترا، کیا سراتو، پژو 206/207/TU5، پژو پارس (TU5)، دنا پلاس توربو (نسخههای 10W-40 مناسب)، رنو ساندرو، مگان و خودروهای چینی جدید (در صورت تطابق با ویسکوزیته و استاندارد API).
بهران تکتاز: مناسب برای خودروهای قدیمیتر یا موتورهای با طراحی سنتی که سازنده استفاده از روغنهای با گرانروی بالاتر را مجاز میداند؛ مثالهای مطرح در منابع: پژو RD، پراید کاربراتوری و موتورهای XU7/موتورهای قدیمی سمند/پژو که توصیه به 20W-50 دارند.
مزایا
بهران رانا: نسخههای تمام سنتتیک و SN/SN PLUS مزایای روشنی دارند—روانکاری بهتر در دماهای پایین (در گریدهای 5W-30/5W-40)، پایداری حرارتی و اکسیداتیو بالاتر، محافظت بهتر برای موتورهای توربو و کاهش مصرف سوخت در مدلهای کمگاز. همچنین نسخهٔ سوپر رانا پلاس برای موتورهای توربو طراحی شده و دارای خواص شویندگی و پراکندگی بهتر است.
بهران تکتاز: مزیت اصلی آن سازگاری با موتورهای قدیمی و مقاومت ویسکوزیته در دمای کاری بالاتر است؛ در موتورهای کاربراتوری و پیشرانههای قدیمی که نشت و مصرف روغن بالاتر است، گرانروی 20W-50 میتواند محافظت مناسبتری در شرایط بار سنگین و دماهای بالا ارائه دهد.
معایب و محدودیتها
بهران رانا: استفاده نادرست از گرید یا سطح کیفی نامتناسب (مثلاً استفاده از روغن بسیار نازک در موتوری که سازنده توصیه به 20W-50 کرده) ممکن است موجب نشت از کاسهنمدها یا کاهش فشار روغن در برخی پیشرانههای قدیمی شود. همچنین نسخههای تمام سنتتیک در موتورهای خیلی پرکارکرد و خیلی قدیمی میتواند در موارد نادر باعث شستشوی رسوبات قدیمی و ایجاد نیاز به بازبینی شود.
بهران تکتاز: ویسکوزیتهٔ بالا و پایهٔ معدنی باعث میشود این روغن برای موتورهای مدرن که نیاز به روغنهای با گرید پایینتر و استانداردهای API جدید (SN) دارند، نامناسب بوده و ممکن است موجب کاهش بازده سوخت، عملکرد ضعیف در استارتهای سرد و عدم محافظت کافی در موتورهای توربو گردد.
فواصل تعویض و طول عمر روغن
بهران رانا: بسته به نوع (تمام سنتتیک یا نیمهسنتتیک)، شرایط رانندگی و توصیهٔ سازنده خودرو، معمولاً بین 5,000 تا 10,000 کیلومتر (نسخههای تمام سنتتیک و SN در شرایط مناسب تا بازههای طولانیتر در نظر گرفته میشوند؛ اما در ایران معمولاً 5,000–7,000 کیلومتر پیشهاد میشود).
بهران تکتاز: با توجه به پایهٔ معدنی/نیمهمعدنی و گرید 20W-50، فاصلهٔ تعویض معمولاً 5,000 کیلومتر پیشنهاد شده که بسته به شرایط میتواند زودتر هم نیاز به تعویض داشته باشد.
نکات کاربردی و راهنمای انتخاب
1) همیشه دفترچهٔ راهنمای خودرو را مبنا قرار دهید: اگر سازنده برای موتور شما 10W-40 یا 5W-30 با استاندارد API مشخصی توصیه کرده، از آن پیروی کنید. استفاده از 20W-50 (تکتاز) در موتوری که نیاز به روغن رقیقتر دارد، میتواند مشکلساز شود.
2) برای خودروهای جدید یا دارای توربو و حرکتهای شهری/بینشهری ترکیبی: انتخاب یک روغن تمام سنتتیک یا سوپر رانا پلاس (10W-40 SN PLUS) عاقلانه است.
3) برای خودروهای قدیمی، دارای موتور کاربراتوری یا پیشرانههایی که سابقهٔ مصرف روغن زیاد دارند: بهران تکتاز 20W-50 میتواند انتخابی مناسب و محافظ باشد.
4) منبع و اصالت روغن: از نمایندگیها و فروشگاههای معتبر تهیه کنید تا از تقلبی بودن محصول جلوگیری شود، بهویژه برای روغنهای با استانداردهای جدید (SN) که تقاضا و عرضهٔ تقلبی بالاتری دارد.
سوالات پرتکرار (خلاصه)
آیا میتوان بهران تکتاز را برای پژو 207 یا TU5 استفاده کرد؟ معمولاً نه — پژوهای TU5 به روغنهای با گرانروی 10W-40 یا 5W-40 و استاندارد SM/SN نیاز دارند؛ استفاده از 20W-50 ممکن است منجر به افت عملکرد و مشکلات دیگر شود.
آیا بهران رانا در خودروهای قدیمی مناسب است؟ نسخههای 20W-50 رانا میتواند برای برخی موتورهای قدیمی مناسب باشد، اما بهتر است نسخهٔ مناسب با دفترچهٔ سرویس خودرو تطابق یابد.
نتیجهگیری
بهران رانا و بهران تکتاز هر دو محصولات مناسبی در ردهٔ خود هستند: رانا برای طیف گستردهٔ خودروهای مدرنتر و نسخههای تمام سنتتیکاش برای حفاظت بهتر، کاهش مصرف و عملکرد مطلوب در دماهای پایین طراحی شده است؛ در حالی که تکتاز با تمرکز بر گرانروی بالا و پایهٔ معدنی، بیشتر بهعنوان گزینهای برای موتورهای قدیمیتر و شرایط کارکرد سنگین شناخته میشود. انتخاب بین این دو باید بر اساس نوع موتور، توصیهٔ سازنده، شرایط آبوهوایی و الگوی رانندگی شما انجام شود.