مقایسه AMD Ryzen 5 7520U و Intel Core i3-1305U

مقایسه عملی و عادلانه: AMD Ryzen 5 7520U در برابر Intel Core i3-1305U — کدام مناسب شماست؟

در این مقاله به صورت بی‌طرفانه و کاربردی دو پردازنده‌ی محبوب در لپ‌تاپ‌های اقتصادی و نازک‌وزن را مقایسه می‌کنیم: AMD Ryzen 5 7520U از سری Mendocino و Intel Core i3-1305U از خانواده Raptor Lake-U. هدف ما ارائه‌ی اطلاعات روشن برای خریداران است تا براساس نیاز—کارهای روزمره، تحصیلی، بازی سبک یا بهره‌وری باتری—بتوانند انتخاب مناسبی داشته باشند.

معماری و ساختار کلی

Ryzen 5 7520U یک چیپ چهار هسته‌ای (4C/8T) مبتنی بر میکرومعماری قدیمی‌تر Zen 2 است که روی فرایند 6 نانومتری TSMC تولید می‌شود؛ در مقابل i3-1305U از خانواده Raptor Lake-U از طراحی ترکیبی پرفورمنس و کارآمد (P- و E- هسته‌ها) برخوردار است و شامل 5 هسته (1P + 4E) و 6 رشته است و روی گره 10 نانومتری Intel 7 ساخته شده است. این تفاوت معماری منجر به رفتار متفاوت در پردازش‌های تک‌نخی و چندنخی و مدیریت توان می‌شود.

فرکانس و حافظه نهان (Cache)

Ryzen 5 7520U فرکانس پایه‌ی 2.8 گیگاهرتز و بوست تا 4.3 گیگاهرتز دارد و 4 مگابایت کش L3 و مجموعاً 2 مگابایت L2 و 256 کیلوبایت L1 برای هسته‌ها ارائه می‌دهد. i3-1305U محدوده فرکانس 1.2–4.5 گیگاهرتز دارد و مجموعاً 10 مگابایت کش L3 و 3.5 مگابایت L2 و 464 کیلوبایت L1 را فراهم می‌کند. کش بزرگ‌تر i3 می‌تواند در برخی بارهای کاری چندنخی و محتوای حافظه‌محور به نفع آن باشد.

عملکرد تک‌هسته‌ای و چند هسته‌ای

در بنچمارک‌های گوناگون i3-1305U به‌دلیل وجود یک هسته‌ی پرقدرت و فرکانس بوست بالاتر در پردازش‌های تک‌نخی معمولاً عملکرد بهتری نشان می‌دهد؛ برای بارهای چند هسته‌ای سنگین اما Ryzen 5 7520U با 4 هسته‌ی هم‌تراز و SMT گاهی در وظایف موازی عملکرد قابل‌قبولی دارد؛ با این حال اختلاف زیاد نیست و نتایج واقعی بسته به توان حرارتی لپ‌تاپ و تنظیمات TDP سازنده تغییر می‌کند. به‌طور کلی برای کارهای تک‌نخی مثل مرور وب سنگین یا اپلیکیشن‌های قدیمی i3 اندکی برتری دارد و در بارهای چندنخی متوسط هر دو گزینه نزدیک به هم‌اند.

پردازش گرافیکی و بازی سبک

گرافیک مجتمع Ryzen 5 7520U مبتنی بر RDNA2 و با نام Radeon 610M شامل تنها 2CU (تقریباً 128 شیدر) و فرکانس تا 1.9 گیگاهرتز است؛ در حالی که i3-1305U از واحد گرافیکی اینتل با 64 EU و فرکانس تا 1.25 گیگاهرتز بهره می‌برد. در دنیای واقعی هر دو برای بازی‌های سبک یا عناوین esports در تنظیمات پایین مناسب‌اند؛ بسته به بهینه‌سازی درایور و سرعت رم (Ryzen از LPDDR5 سریع‌تر بهره می‌برد) یکی ممکن است در برخی عناوین بر دیگری برتری پیدا کند اما هیچ‌کدام جایگزین کارت گرافیک مجزا نیستند.

مصرف انرژی و گرما

هر دو پردازنده در پایه TDP حدود 15 وات طبقه‌بندی شده‌اند و برای لپ‌تاپ‌های نازک‌وزن طراحی شده‌اند. Ryzen به لطف فرایند 6 نانومتری معمولاً انرژی موثرتری دارد و در مدل‌های بسیار کم‌مصرف عمر باتری خوبی ارائه می‌دهد؛ i3 به‌دلیل ترکیب هسته‌ها می‌تواند در سناریوهای پویا مدیریت توان متفاوتی داشته باشد (مثلاً هسته‌های E برای پس‌زمینه کم‌مصرف مفیدند). در هر صورت خنک‌سازی و تنظیمات سازنده نقش اصلی را در رفتار حرارتی و پایداری عملکرد ایفا می‌کنند.

پشتیبانی حافظه و رابط‌ها

Ryzen 5 7520U به‌صورت رسمی از LPDDR5 تا فرکانس بالا پشتیبانی می‌کند که می‌تواند در عملیات گرافیکی مجتمع و پهنای باند حافظه مؤثر باشد؛ در مقابل i3-1305U از طیف گسترده‌ای از حافظه‌ها شامل DDR5، LPDDR5 و LPDDR4x پشتیبانی می‌کند که انعطاف بالاتری به سازندگان می‌دهد. از لحاظ PCIe، Ryzen معمولاً محدود به PCIe 3.0 است و i3 از PCIe 4.0 پشتیبانی می‌کند که برای SSDها و اتصال کارت‌های توسعه مفیدتر است.

قیمت و موقعیت بازار

Ryzen 5 7520U معمولاً در لپ‌تاپ‌های اقتصادی و بسیار مقرون‌به‌صرفه ظاهر می‌شود و تمرکز روی کم‌هزینه بودن و عمر باتری است؛ i3-1305U در دستگاه‌های رده‌میانی پایین تا نازک‌وزن با تمرکز بر تعادل بین کارایی و ویژگی‌های مدرن (مثل پشتیبانی حافظه و Quick Sync) دیده می‌شود. قیمت نهایی به طراحی کلی لپ‌تاپ، نمایشگر، باتری و برند بستگی دارد، نه صرفاً مدل پردازنده.

چه کسی باید کدام را انتخاب کند؟

اگر اولویت شما هزینه‌ی پایین و عمر باتری خوب در وظایف روزمره (وب‌گردی، آفیس، ویدئو) است و انتظار اجرای بازی‌های سنگین یا نرم‌افزارهای حرفه‌ای ندارید، لپ‌تاپ‌های مجهز به Ryzen 5 7520U گزینه‌ی اقتصادی و منطقی‌ای به‌شمار می‌روند. اگر به دنبال عملکرد تک‌هسته‌ای بهتر در اپلیکیشن‌های عمومی، پشتیبانی وسیع‌تر از انواع حافظه و رابط‌های مدرن مثل PCIe 4.0 و همچنین انعطاف‌پذیری بیشتر در طراحی لپ‌تاپ هستید (و ممکن است بخواهید کارایی گرافیکی مجتمع یا رمزنگاری/شتاب ویدئویی سریع‌تر را داشته باشید)، Intel Core i3-1305U انتخاب متعادل‌تری خواهد بود.

نکات پایانی و توصیه عملی

مهم‌ترین عامل در انتخاب بین این دو، نه فقط خود پردازنده بلکه طراحی کلی لپ‌تاپ است: توان حرارتی تعیین‌شده توسط سازنده، سیستم خنک‌کننده، نوع و سرعت رم، ظرفیت و مدیریت باتری و کیفیت نمایشگر. پیشنهاد می‌شود قبل از خرید معیارهایی از جمله نتایج بنچمارک‌ در مدل لپ‌تاپ موردنظر، تست‌های پایداری در بارهای طولانی، و مقایسه قیمت نهایی را بررسی کنید. برای دانشجویان و کاربران روزمره هر دو گزینه مناسب‌اند؛ برای کسانی که به اجرای تک‌هسته‌ای قوی‌تر یا پشتیبانی از ویژگی‌های مدرن اهمیت می‌دهند i3-1305U کمی مناسب‌تر است و برای خریداران حساس به قیمت و دنبال‌کننده‌ی عمر باتری، Ryzen 5 7520U انتخاب معقولی است.