مقایسه PHP و Perl

کالاها

PHP

Perl

مدل:PHP 8.2Perl 5.38
برند:

گروه PHP The PHP Group

بنیاد پرل The Perl Foundation

کشور سازنده:کاناداایالات متحده آمریکا
سال ساخت:19951987
گروه:

زبان language

زبان language

زیر گروه: برنامه‌نویسی programming برنامه‌نویسی programming
وبسایت: لینک لینک
امتیاز هوش مصنوعی:88 از 10074 از 100
برنده مقایسه:PHP

مقایسه جامع PHP و Perl: انتخاب زبان مناسب برای پروژه‌های وب و اسکریپت‌نویسی

معرفی و هدف مقاله

این مقاله یک بررسی جامع و کاربردی از دو زبان برنامه‌نویسی محبوب و تاریخی در حوزه وب و اسکریپت‌نویسی، زبان برنامه‌نویسی PHP و زبان Perl، ارائه می‌دهد. هدف ارائه مقایسه‌ای منصفانه بر اساس جنبه‌های مهم مانند تاریخچه، نحو، عملکرد، امنیت، اکوسیستم، موارد استفاده و قابلیت یادگیری است تا توسعه‌دهندگان، مدیران فنی و علاقه‌مندان بتوانند بر اساس نیاز پروژه، تصمیم آگاهانه‌ای اتخاذ کنند.

تاریخچه و فلسفه طراحی

زبان Perl در اوایل دهه ۱۹۹۰ توسط لری وال طراحی شد و فلسفه آن انعطاف‌پذیری، تسلط بر پردازش متن و توانایی انجام سریع اسکریپت‌های سیستم بود. Perl به خاطر ابزارهای قدرتمند پردازش رشته و عبارات باقاعده مشهور است. از سوی دیگر، PHP در اواسط دهه ۱۹۹۰ برای توسعه صفحات وب پویا شکل گرفت و به سرعت به عنوان زبان سمت سرور برای وب محبوب شد. فلسفه PHP تمرکز بر سهولت توسعه وب، یکپارچگی با HTML و فراهم کردن ابزارهای ساده برای توسعه‌دهندگان وب است.

نحو و سبک برنامه‌نویسی

Perl زبانی با نحو بسیار انعطاف‌پذیر و گاهی آشفته در نگاه اول است که به توسعه‌دهنده اختیار زیادی در نحوه نوشتن کد می‌دهد. این ویژگی برای اسکریپت‌نویسی سریع و پردازش متن مفید است اما می‌تواند خوانایی را کاهش دهد. PHP زبانی با نحو طراحی‌شده برای وب است که از ابتدا برای ساده‌سازی تولید HTML و مدیریت فرم‌ها و درخواست‌های وب ساخته شده؛ نسخه‌های جدید PHP نیز ویژگی‌های مدرن برنامه‌نویسی شیءگرا را بهبود داده‌اند و خوانایی را افزایش داده‌اند.

کارایی و عملکرد

عملکرد در PHP و Perl بسته به نوع بار کاری متفاوت است. PHP در محیط‌های وب و با استفاده از موتورهای پیشرفته مانند Zend Engine و اپلیکیشن ‌سرورها یا PHP-FPM عملکرد بسیار خوبی از خود نشان می‌دهد، به‌خصوص در صفحات پویا و برنامه‌های وب بزرگ که از کشینگ و بهینه‌سازی بهره می‌برند. Perl در پردازش متن و اسکریپت‌های خط فرمانی که نیاز به عبارات باقاعده پیچیده دارند، بسیار سریع و مؤثر است. در پروژه‌های شبکه‌ای و اسکریپت‌های خودکارسازی سیستم، Perl اغلب مزیت دارد؛ اما در برنامه‌های وب مدرن، PHP به‌خاطر اکوسیستم و بهینه‌سازی‌های وب بهتر عمل می‌کند.

فریم‌ورک‌ها و ابزارهای توسعه وب

PHP دارای مجموعه‌ای گسترده از فریم‌ورک‌های وب محبوب مانند Laravel، Symfony، CodeIgniter و Zend است که توسعه سریع، ساختارمندی، امنیت و قابلیت نگهداری را تسهیل می‌کنند. این فریم‌ورک‌ها ابزارهای ORM، سیستم‌های مسیریابی، اعتبارسنجی و پشتیبانی از آزمایش را فراهم می‌آورند. Perl نیز فریم‌ورک‌هایی مانند Catalyst، Dancer و Mojolicious دارد که امکان توسعه برنامه‌های وب را فراهم می‌کنند، اما جامعه و اکوسیستم فریم‌ورک‌های Perl در مقایسه با PHP کوچکتر است و منابع آموزشی و پلاگین‌ها نسبتاً محدودتر هستند.

امنیت و پایداری

هر دو زبان می‌توانند برنامه‌های ایمن تولید کنند، اما سطح، ابزارها و بهترین شیوه‌ها متفاوت است. PHP در سال‌های اخیر با بهبودهای متعدد، چارچوب‌ها و کتابخانه‌های امنیتی گسترده‌ای را ارائه کرده است که شامل حفاظت در برابر حملات رایج وب (مانند XSS، CSRF و SQL Injection) می‌شود. استفاده از فریم‌ورک‌های معتبر PHP ریسک‌های امنیتی را کاهش می‌دهد. Perl به‌خاطر انعطاف‌پذیری بالایش نیازمند رعایت دقیق‌تر شیوه‌های امن برنامه‌نویسی است؛ با این حال ماژول‌های CPAN ابزارهای امنیتی مفیدی دارد. در نهایت، امنیت وابسته به پیاده‌سازی تیم توسعه است نه صرفاً زبان.

اکوسیستم، بسته‌ها و جامعه

اکوسیستم PHP بسیار بزرگ است: هزاران بسته، CMSها (مانند WordPress، Drupal، Joomla) و کتابخانه برای تقریباً هر نیاز وبی وجود دارد. جامعه توسعه‌دهندگان PHP فعال و منابع آموزشی فراوانی برای مبتدیان و حرفه‌ای‌ها فراهم است. Perl دارای مخزن CPAN با هزاران ماژول مفید است و جامعه‌ای متعهد اما کوچک‌تر نسبت به PHP دارد. در پروژه‌هایی که نیاز به ابزارهای خاص پردازش متن یا اسکریپت‌های سیستمی دارند، CPAN بسیار ارزشمند است.

یادگیری و سرعت توسعه

برای مبتدیان حوزه وب، شروع با PHP معمولاً ساده‌تر است زیرا ادغام مستقیم با HTML و مجموعه عظیم منابع و فریم‌ورک‌ها مسیر یادگیری را کوتاه می‌کند. PHP در توسعه سریع MVPها و سایت‌های محتوامحور مزیت دارد. Perl برای افرادی که به پردازش متن، اسکریپت‌نویسی سیستم و اتوماسیون علاقه دارند، گزینه‌ای قدرتمند است، اما منحنی یادگیری نحو منعطف و بعضاً پیچیده Perl ممکن است زمان بیشتری ببرد.

موارد استفاده توصیه‌شده

PHP مناسب‌ترین گزینه برای توسعه وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های وب است که نیاز به فریم‌ورک‌های ساخت‌یافته، CMSهای آماده و جامعه بزرگ دارند. PHP برای برنامه‌های تجاری وب، فروشگاه‌های آنلاین، وب‌سرویس‌ها و اپلیکیشن‌های مدرن تحت وب توصیه می‌شود. Perl برای پردازش متن، اسکریپت‌های خط فرمان، وظایف اتوماسیون سرور، پردازش فایل‌های لاگ و پروژه‌هایی که از عبارات باقاعده سنگین استفاده می‌کنند، مناسب‌تر است.

هزینه توسعه و نگهداری

هزینه توسعه با PHP معمولاً پایین‌تر است به‌دلیل دسترسی به منابع، کتابخانه‌ها و توسعه‌دهندگان بیشتر. نگهداری پروژه‌های PHP با استفاده از فریم‌ورک‌ها و استانداردسازی راحت‌تر انجام می‌شود. برای Perl، هزینه‌ها بسته به تخصص توسعه‌دهندگان و پیچیدگی پروژه می‌تواند متفاوت باشد؛ در برخی موارد که پردازش متن پیچیده مورد نیاز است، Perl می‌تواند کارآمدتر و مقرون‌به‌صرفه‌تر باشد اما نیروی توسعه‌دهنده متخصص Perl ممکن است کمتر و گران‌تر باشد.

نتیجه‌گیری و پیشنهاد نهایی

در جمع‌بندی، انتخاب بین زبان برنامه‌نویسی PHP و Perl بستگی مستقیم به نیاز پروژه دارد. برای توسعه وب مدرن، اپلیکیشن‌های مبتنی بر CMS، و پروژه‌هایی که به توسعه سریع و نگهداری ساده نیاز دارند، PHP به‌عنوان گزینه اول مطرح است. برای اسکریپت‌نویسی سیستم، پردازش متن حجیم، و مواردی که عبارت‌های باقاعده و انعطاف‌پذیری نحو اهمیت دارد، Perl گزینه‌ای قدرتمند و مناسب است. تصمیم نهایی باید براساس نیازهای عملکردی، منابع تیم، و اکوسیستم مورد نیاز گرفته شود تا بهترین توازن میان سرعت توسعه، پایداری و عملکرد حاصل گردد.


مقایسه مشخصات فنی:

تفاوت PHP و Perl
ویژگیPHPPerl
تاریخچه و طراحساخته شده توسط Rasmus Lerdorf (1994)، تکامل یافته در Zend Engineساخته شده توسط Larry Wall (1987)
نسخه‌های اصلیسری‌های 5→7→8 (PHP 8 معرفی ویژگی‌هایی مانند JIT، union types و attributes)Perl 5 (پایدار و رایج). Perl 6 اکنون با نام Raku جدا شده است
نوع‌دادن (Typing)دینامیک، ضعیف/قابل تبدیل؛ از PHP7 به بعد پشتیبانی از type hints و strict typing اختیاریدینامیک، ضعیف/قابل تبدیل؛ نوع‌ها به‌صورت ذاتی وجود ندارند اما با ماژول‌ها (Moose/Type::Tiny) قابل افزودن‌اند
پارادایم برنامه‌نویسیساخت‌یافته، شیءگرا (کاملاً از PHP5 به بعد)، تابعی سبک، صفاتی (traits)، متدها و namespaceپروسیجرال، شیءگرا (package/bless)، تابعی و مبتنی بر اسکریپت؛ پشتیبانی قوی از متاپروگرامینگ با Moose/Moo
سینتکسشبیه C، بلوک و نقطه‌ویرگول؛ متغیرها با $، کلاس‌ها، namespace سادهباقاعده و سنگین از نظر sigil ($,@,%)، حساس به کانتکست (scalar/list)، سینتکس انعطاف‌پذیر
کتابخانه استانداردکتابخانه استاندارد مناسب؛ اکوسیستم قوی از طریق Composer/PEAR/PECLکتابخانه استاندارد خوب برای متن، فایل، رجکس؛ CPAN بسیار گسترده و بالغ
اکوسیستم پکیج و مدیریت ماژولComposer + Packagist (رایج‌ترین)؛ PEAR قدیمی؛ PECL برای اکستنشن‌های باینریCPAN/MetaCPAN و ابزارهای نصب مانند cpan/cpanm؛ اکوسیستم غنی ماژول‌های آماده
قابلیت‌های Regexاز PCRE/PCRE2 استفاده می‌کند؛ قدرتمند و نزدیک به امکانات Perl ولی به‌صورت افزونهموتور رجکس بومی بسیار قدرتمند (الگوهای پیچیده، کنترل backtracking، پرداخت‌های درون رجکس و امکانات پیشرفته)
کارایی و بهینه‌سازیبرای وب بهینه شده؛ OPcache و JIT (از PHP8)؛ در اغلب کارهای وب عملکرد خوب و قابل پیش‌بینیبرای پردازش متن بسیار سریع؛ کارایی متغیر بسته به ماژول و الگوی اجرا (forking/ithreads یا سرورهای دائمی)
راه‌اندازی وب / استقرارطراحی‌شده برای وب: PHP-FPM، mod_php، سرور داخلی توسعه؛ هاستینگ گستردهروش‌های متعدد: CGI، mod_perl، PSGI/Plack (مانند PSGI + Starman, Plack::Handler) و فریم‌ورک‌های وب (Mojolicious, Dancer)
مدیریت حافظه و جمع‌آوری زبالهrefcounting + جمع‌آوری حلقه‌ای برای چرخه‌ها (GC چرخه‌ای از PHP5.3 به بعد)؛ بهبودهای مهم در PHP7refcounting؛ مدیریت چرخه‌ها نیاز به ماژول/تکنیک‌های خاص دارد (weak refs/cleanup) — GC کامل ندارد
همزمانی / چندنخیتقریباً معماری shared-nothing برای وب؛ ZTS (Zend Thread Safety) وجود دارد؛ pthreads برای CLI؛ async از طریق Swoole, ReactPHP, Ampپشتیبانی از fork رایج؛ ithreads دارد اما کم‌کاربردتر؛ async/event loop با AnyEvent, IO::Async, Mojolicious
خطاها و استثناء‌هااستثناء‌ها (Throwable/Exception)؛ خطاهای فتال و انواع Error در PHP7+؛ سیستم خطای کامل‌تر نسبت به گذشتهdie/eval به‌عنوان مکانیزم اصلی؛ ماژول‌هایی مانند Try::Tiny و Exception::Class برای کار با استثناء‌ها
شیءگرایی (OOP)کلاس‌ها، اینترفیس‌ها، traits، trait conflict resolution، متدهای استاتیک، سازنده/مخرب، visibility (public/protected/private)OOP پایه‌ای (package/bless)؛ سیستم‌های پیشرفته OOP با Moose, Moo یا Role::Tiny برای قابلیت‌های مدرن (attributes، متادیتا، type constraints)
گسترش‌پذیری / نوشتن اکستنشنZend C API برای نوشتن اکستنشن‌های باینری (PECL)XS API / Inline::C برای نوشتن ماژول‌های C/C++
پشتیبانی یونیکدرشته‌ها بایت‌محور داخلی؛ mbstring و intl برای کار با یونیکد؛ رفتار از نسخه‌ها تغییر کرده و نیاز به دقت داردپشتیبانی یونیکد قوی از Perl5.8 به بعد؛ internal utf8 flag و توابع استاندارد برای یونیکد
ابزارهای تستPHPUnit، PHPSpec، Pest و سایر ابزارهاTest::More، TAP (Test Anything Protocol)، بسیاری ابزارهای CPAN برای تست
الگوها و فریم‌ورک‌های وب معروفLaravel, Symfony, Zend/Laminas, CodeIgniter, CakePHP؛ قالب‌سازی: Blade, Twig یا PHP محضMojolicious, Catalyst, Dancer; Template Toolkit, Mason برای قالب‌سازی
شیوهٔ قالب‌بندی و تمپلیتقابلیت جاسازی مستقیم PHP در HTML (معمول)؛ موتورهای تمپلیت جدا نیز رایج‌اندTemplate Toolkit، Mason، HTML::Template و گزینه‌های دیگر؛ معمولاً تمپلیت‌ها جدا از کد قرار می‌گیرند
مستندات و انجمنمستندات رسمی PHP با مثال‌ها؛ جامعه بزرگ، منابع آموزشی و میزبان‌های متعددمستندات perldoc و CPAN/MetaCPAN؛ جامعه فعال، به‌ویژه در حوزه‌های پردازش متن، سیستم و bioinformatics
ابزارهای دیباگ و پروفایلینگXdebug، Zend Debugger، پروفایلرها مانند XHProf، TidewaysDevel::ebug، Devel::NYTProf (پروفایلر قدرتمند)، ابزارهای مختلف CPAN
محیط تعاملی (REPL)php -a، PsySH و سایر شل‌های تعاملیDevel::REPL و امکانات تعاملی دیگر، همچنین perldoc و یکپارچگی خوب CLI
کاربردهای رایجتوسعه وب و API (CMS‌های بزرگ مثل WordPress، Drupal، Magento)، اسکریپت‌های سرورپردازش متن و فایل، اسکریپتینگ سیستم، bioinformatics، وب با Mojolicious/Catalyst، اتوماسیون
پشتیبانی میزبانی و توزیعپیش‌نصب در بسیاری از هاست‌های اشتراکی؛ پشتیبانی گسترده در سرویس‌ها و PaaSهابسیاری از سیستم‌های یونیکس لینوکس دارای Perl نصب‌شده؛ میزبان‌های متمرکز Perl کمتر از PHP رایج‌اند
امنیت و الگوهای امن‌نویسیابزارها و بهترین روش‌ها (filtering, prepared statements, escapes); PHP به‌خاطر فراوانی هدف آسیب‌پذیری‌ها بوده—نیاز به رعایت اصول استتولید HTML و تعامل با سیستم فایل قدرتمند است؛ Taint mode (-T) برای اسکریپت‌های حساس موجود است؛ امنیت وابسته به دانش توسعه‌دهنده و ماژول‌ها
پایداری و سازگاری عقب‌روهر چند تلاش برای سازگاری هست، نسخه‌های بزرگ (مثلاً 7 نسبت به 5) تغییرات سازش‌ناپذیری داشتندPerl 5 به‌عنوان یک خانواده بسیار پایدار طراحی شده و معمولاً سازگاری عقب‌رو خوبی دارد
مجوزPHP License (و بخش‌هایی تحت مجوزهای مرتبط)Artistic License یا GNU GPL (dual-licensed)
سیستم ماژول/نام‌فضاnamespace و use، autoloading استاندارد با Composer (PSR-4)package و use/require؛ ماژول‌های CPAN با نام‌فضا و نسخه‌بندی؛ autoloading توسط ابزارها انجام می‌شود
توسعه رو به جلو (نوآوری)افزایش سریع ویژگی‌ها در PHP7/8: JIT، union types، attributes، بهبود عملکردتحول محسوس در اکوسیستم با Moose/Moo و فریم‌ورک‌های جدید؛ هستهٔ Perl5 نسبتاً پایدار اما اکوسیستم فعال
پسوند فایل معمول.php, .phtml.pl (اسکریپت)، .pm (ماژول)
موارد ضعف یا نکات احتیاطیتناقض تاریخی در توابع و رفتارها (نسخه‌های قدیمی)، خطرات امنیتی در کد نامطمئن، نیاز به مدیریت دقیق نوع‌ها و ورودی‌هاسینتکس پیچیده برای مبتدیان، مدیریت چرخه‌های مرجع نیازمند دقت، برخی الگوها در کدهای قدیمی نامرتب‌اند

محصولات مشابه:

  • Python

  • Ruby

  • JavaScript

  • PHP

تاریخ مقایسه:

درباره برند the php group

گروه PHP بنگلادش، شرکت چندرشته‌ای با فعالیت در فولاد، شیشه، خودرو، پتروشیمی، کشاورزی و خدمات مالی است که نقش مهمی در اقتصاد منطقه و صنعت خودروسازی داخلی دارد.

شما می توانید در صفحه مقایسه محصولات از طریق هوش مصنوعی و به صورت رایگان محصولات مورد نظر خود را مقایسه نمایید

شروع مقایسه با AI